Hello, I'm a self-aholic // KLIK magazine

Το κείμενο δημοσιεύτηκε αρχικά στο klik.gr στις 17 Απριλίου 2017

[λινκ εδώ]

Όταν εθίζεσαι στον εαυτό σου, ξεχνώντας την έννοια της κοινωνικοποίησης εθελημένα ή μη. Όταν ο καλύτερος άνθρωπος που μπορείς να ερωτευτείς, είσαι εσύ.

Είμαι από τους ανθρώπους που ακράδαντα θεωρούν πως δεν υπάρχει μεγαλύτερη αρετή από το να περνάνε καλά μόνοι τους. Αν στην απέναντι πολυθρόνα από τη δική μου καθόταν ένας ψυχαναλυτής πιθανώς να απέδιδε το εν λόγω ίδιον, στην κατά βάση μοναχική παιδική μου ηλικία. Θα συμφωνούσα γιατί θεωρώ την ψυχανάλυση απαραίτητο παράγοντα της ενηλικίωσης, αρχικά, και της υγιούς ψυχικής υγείας γενικότερα.

Άραγε οι μέρες και οι νύχτες, οι άπειρες μέρες και νύχτες, που πέρασα μόνη να με έκαναν τόσο μονόχνοτη; Άραγε αν είχα υπάρξει κοινωνική σε νεώτερες ηλικίες να ήταν αλλιώς τα πράγματα; Μάλλον ναι. Ωστόσο, δε μπορώ παρά να ευχαριστήσω τη Νομοτέλεια που με προίκισε με την αρετή του να νιώθω υπέροχα μόνη. Λυπάμαι τους ανθρώπους που δε μπορούν να πάνε μόνοι τους ούτε στο σούπερ μάρκετ. Θυμάμαι να βλέπω τον Αστακό και να νιώθω πως αποτυπώνει άριστα το πώς η εποχή μας, μας έχει καταστήσει σαφές πως το ασφαλές είναι να συνοδεύεσαι. Δε διαφωνώ πως είναι ασφαλές, γιατί όταν ξεπορτίζω πάντα νιώθω πως θα έπρεπε να συνοδεύομαι. Η αλήθεια είναι πως βρίσκω αρκετά μίζερο το να αφήνεσαι στην Αθηναίζικη νύχτα μόνος. Θα σε φάνε εκεί έξω. 

Όμως όταν οι πόρτες της πολυκατοικίας κλείνουν πίσω και μετά από πέντε ασανσαρισμένους ορόφους βρίσκομαι στην αετοφωλιά μου, σπάνια χαίρομαι όταν ακολουθούμαι από άλλους. Θα πρέπει να είναι μια εξαιρετική παρέα, που συχνά τυχαίνει να έχω, μα όταν η παρέα μου ξανοίγεται και αφήνει τον σχεδόν-καναπέ μου, νιώθω υπέροχα που βρίσκομαι επιτέλους μόνη. Επιτέλους ησυχία. Επιτέλους μοναξιά. Ίσως η λέξη μοναξιά να είναι πολύ μελαγχολική. Μάλλον θα ήταν πιο ορθό το να πώ πως δεν κατατάσσω τον εαυτό μου στους μονόχνοτους ανθρώπους, καθώς κατά τα άλλα είμαι εκ φύσεως πολύ κοινωνική. Όμως θα έλεγα πως είμαι αθεράπευτα ερωτευμένη με τον εαυτό μου, ξεπερνώντας κατά πολύ τα κλισέ της αυταρέσκειας.

Κάποτε ένας φίλος μου με είπε εγωπαθή. Εγωκεντρική. Εγωίστρια. Το δέχομαι, μα θα προτιμούσα τον όρο Εγωλάτρης. Τι σκανδαλώδες που είναι να δηλώνεις εγωλάτρης σε μια εποχή που ουρλιάζει για αλληλεγγύη, για κοινωνική προσφορά, για αδελφοποίηση, για ένωση. Σκάνδαλο πράγματι, και ενοχλεί τρομερά το να αδιαφορείς για τα κοινά. Το να σε νοιάζει απλά να τρυπώσεις στο κρεβάτι σου, αγκαλιά με τον εαυτό σου, και να περάσεις άλλο ένα έξαλλο Σαββατόβραδο, αγκαλιά με τον υπολογιστή. Απελπιστικό ή απελπισμένο; Εσείς τι λέτε; Μα πώς να μην είναι απελπισμένο όταν ζούμε σε μια κοινωνία που επιβάλει το να βρούμε ένα άλλο μισό να στεριώσουμε, να γεμίσουμε, να γεννήσουμε και να ξεχάσουμε μετά; Ναι για έναν έρωτα ζούμε, καλά λέμε. Μα ποιόν έρωτα;

Μου φαίνεται γελοίο που όλοι όσοι μιλάνε για έρωτα δείχνουν να μην είναι καθόλου ερωτευμένοι με τον ίδιο τους τον εαυτό. Δείχνουν να φέρονται με τρομερή αδιαφορία απέναντι στο είναι τους, και με την ίδια αδιαφορία να αντιμετωπίζουν τους άλλους. Θυμάμαι μια πολύ σοφή κυρία, η οποία αναλύοντας μου το ότι ο γιός της (ο οποίος τύγχανε να είναι ο καλύτερος μου φίλος μέχρι και σήμερα) δεν αναλώνεται στην τέρψη του ευτιλισμού* (άσχετα που ο Willy, ήξερε περισσότερα ρακάδικα στην πόλη απ’ ότι οι προμηθευτές) και πώς πολύ συχνά καθόταν ήσυχος στο σπίτι διάβαζε τα βιβλία του, έκανε τις αναζητήσεις του, και έβρισκε τον εαυτό του.  Παρά λοιπόν το ότι ο φίλος μου έκανε έκλυτο βίο, γεγονός που η μητέρα του θεωρώ πως γνώριζε, είχε και μια τάση στην απομόνωση η οποία λειτούργησε εξαιρετικά καλά, και εξισορρόπησε άρτια την όποια εσωτερική πάλη βίωνε.


Δε λέω να μονάσουμε όλοι σαν και του λόγου μου, άλλωστε ποτέ δεν θεώρησα πως ότι λέω θεωρείται λογικό, ή έστω καλή ιδέα. Λέω πως κάπου πρέπει να σταματήσουμε να κάνουμε σα παλαβοί για να μας ερωτευτεί κάποιος ο οποίος θα γνωρίσει πιθανώς μόνο την κορυφή του παγόβουνου μας. Είναι γελοίο να χτυπιόμαστε κάτω σα νήπια γα ανθρώπους που δεν αντιλήφθηκαν την ομορφιά μας, γιατί είναι σαν κάπου να αποδεχόμαστε πως στα μάτια έστω κάποιου άλλου δεν είμαστε όμορφοι. Είναι κρίμα να μας ενδιαφέρει το τι είμαστε στα μάτια οποιουδήποτε εκτός από τα δικά μας. Όχι, δεν ήταν μαλάκας ο Νάρκισσος που ερωτεύτηκε τον εαυτό του. Τον βρίσκω αρχαιοπρεπώς απελευθερωμένο. Μαλακία ήταν που ερωτεύτηκε τον εαυτό του σε βαθμό ηλιθιότητας, σε βαθμό να μη βλέπει τίποτα άλλο. Κι εδώ αποδεικνύεται γιατί ο Νάρκισσος ήταν ένα πολύ καλό μυθολογικό παράδειγμα. Σύμφωνα με τον μύθο όπως μας τον μεταφέρει ο Οβίδιος, ο ωραίος Βοιωτός νέος, απασχολημένος να θαυμάζει την καθ` όλα άριστη σωματική του διάπλαση από τις όχθες ποταμού, στα νερά αυτού, δεν έδωσε καμία προσοχή ή δεν ανταποκρίθηκε στον εκδηλούμενο έρωτα της Νύμφης Ηχούς η οποία και συνεχώς τον καλούσε. Αποτέλεσμα ήταν η μεν φωνή της Ηχούς να εξασθενεί συνέχεια σε τρόπο ώστε ν` ακούγονται μόνο οι τελευταίες συλλαβές και να σβήνει, ο δε Νάρκισσος να πεθαίνει αυτοθαυμαζόμενος στο νερό του ποταμού που το χρησιμοποιούσε ως κάτοπτρο.

Συμπέρασμα; Ο Νάρκισσος μια χαρά θαύμαζε το κάλλος του (δεν βρίσκω κάτι κακό σε αυτό, συγγνώμη), μια χαρά πέρναγε ρεμβάζοντας στην λιμνούλα και λέγοντας από μέσα του «μα τι ωραία που τα περνάω» αλλά το λάθος του ήταν πως έβαλε παρωπίδες σε οτιδήποτε άλλο, και κυρίως στην Ηχώ που τον καλούσε κι αυτός πέρα βρέχει. Εκεί είναι το όριο του Ναρκισσισμού και για εμένα έστω είναι πολύ ξεκάθαρο. Το κακό είναι να μπλοκάρεις οτιδήποτε άλλο. Το κακό είναι να μην σε ενδιαφέρει οποιοσδήποτε άλλος, να μην είσαι ανοιχτός στην τυχαία ένωση.


Δεν υπάρχει τίποτα πιο ωραίο από το να είσαι ερωτευμένος με τον εαυτό σου, και οι εμπειρίες της άτυπης αυτής κοινωνιολογικής έρευνας μου αποδεικνύουν πως όσοι άνθρωποι είναι πραγματικά ερωτευμένοι με τον εαυτό τους, τείνουν να κάνουν πολύ ευκολότερα τους άλλους να τους ερωτευτούνε, γιατί τους δείχνουν το πώς. Μα στην συντριπτική τους πλειοψηφία οι άνθρωποι δεν έχουμε μάθει όχι να ερωτευόμαστε τον εαυτό μας, μα ούτε αρχικά να τον αγαπάμε. Έτσι μένουμε σάφια ξεσκισμένα, χωρίς τίποτα να γεμίζει τον εσωτερικό μας μικρόκοσμο. Φοβόμαστε να μείνουμε μόνοι, να κοιμηθούμε μόνοι, να ζούμε μόνοι γιατί στην ουσία δεν νιώθουμε την παραμικρή έλξη για τον εαυτό μας. Μάταια αλλάζουμε ανθρώπους σαν πουκάμισα το καλοκαίρι, προσπαθώντας να δούμε τη λάμψη μας στα μάτια τους, μα φευ, που να τη δούμε αφού δε λάμπουμε. Καλή μεταφορά το ρήμα λάμπω. Για να λάμψει κάτι πρέπει να το γυαλίσεις. Για να γυαλίσεις κάτι πρέπει να το τρίψεις. Να βγάλεις τη σκουριά από πάνω του, να το περάσεις διάφορα λούστρα και τελικά να το κερώσεις από πάνω για να κρατήσει περισσότερο η λάμψη του. 
Αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να κάνεις όμως τακτικά, αν θές τα ασημικά σου να γυαλίζουν και να μη πάρουν αυτή την ελαφρώς λυπημένη απόχρωση του «κάποιος ξέχασε να μας γυαλίσει».
Αν θέλουμε να λάμπουμε, όχι μόνο θα πρέπει να γυαλίζουμε τον εαυτό μας, μα να το κάνουμε καλά και συχνά. Όχι όμως για να αρέσουμε στους άλλους μα για να αρέσουμε σε εμάς. Ισχυρίζομαι πως δεν υπάρχει μεγαλύτερη ανακούφιση από το να ξέρεις πως αν σε γνώριζες θα σε ερωτευόσουν. Δεν υπάρχει πιο ικανοποιητική αίσθηση από το να νιώθεις άκρως ερωτεύσιμος. Κι εκεί είναι που αν όλα αυτά συμβαίνουν εντός σου με έναν τρόπο μάλλον υγιή, αρχίζει και η εσωτερική αμφισβήτηση που στόχο έχει μόνο την αυτοβελτίωση.


Γι αυτό αν και αυτή την εβδομάδα κυρίως αράξατε με τον εαυτό σας και μιλήσατε μαζί του, κάνοντας πιθανώς τη μόνη ουσιαστική και ειλικρινή συζήτηση που θα μπορούσατε να κάνετε, μη νιώθετε αποκομμένοι, νιώστε καλά. Είστε στο σωστό δρόμο, κι αν αφήσετε έξω τα κοινωνικά κλισέ που η μονοφοβική κοινωνία μας θέλει να μας περάσει, ίσως βρείτε τον εαυτό σας να περνάει και πάρα πολύ καλά μόνος. Ίσως εκεί που θα βλέπετε άλλη μια ταινία μόνοι, μιλήσετε δυνατά σχολιάζοντας την, σκεπτόμενοι λίγο καταθλιπτικά πως «μακάρι να είχα κάποιον να μοιραστώ την άποψη μου». Μα μη μπείτε σε αυτό το τριπάκι, γιατί -τι έκπληξη!- μοιραστήκατε ήδη με κάποιον την άποψη σας, μαζί σας! Και τι ωραία, ο εαυτός σας συμφωνεί με το σχόλιο σας, το βρίσκει τρομερά εύστοχο, δεν σας αμφισβητεί ούτε σας απορρίπτει. Κι αν εκεί στις μικρές ώρες, μεταξύ 1 και 6 το πρωί στριφογυρνάτε μόνοι στο διπλό σας κρεβάτι φανερά αντιλαμβανόμενοι, πως τα διπλά κρεβάτια φτιάχτηκαν για να κοιμούνται δύο άνθρωποι, μη φρικάρετε και μην ενδώσετε στην αϋπνία. 

Από το να κοιμάστε με κάποιον από ανάγκη να νιώσετε έναν ακόμα χτύπο καρδιάς, ας κοιμάστε καλύτερα μόνοι, κι ας πρέπει να μάθετε να ακούτε μόνο τη δική σας καρδιά. Πολύ καλύτερα από το να ακούτε ροχαλητά. Πολύ καλύτερο από το να κοιμάστε με κάποιον νιώθοντας πολύ πιο μόνοι από το να ήταν πράγματι μόνη η φυσική σας παρουσία στο στρώμα σας. Από το να κοιμόσασταν με κάποιον που δεν βλέπει τη μαγεία σας, ή ακόμα χειρότερα, με κάποιον που δε θα τη δεί ποτέ, καλύτερα μόνοι. Να θυμάστε, πως τη μαγεία σας, ο πρώτος άνθρωπος που πρέπει να τη δεί, ή ακόμα και να τη δημιουργήσει, είστε και θα είστε πάντα εσείς.

*ευτιλισμός: αντίθετο του ξεφτιλισμού, όταν βγαίνεις και περνάς υπέροχα χωρίς να ξεφτιλίζεσαι. Ουσιαστικό που προκύπτει: ο εύτιλος